Đến cái trắp của họ thì thôi y như thiên địa hồi chưa phân sáng phân tối. Vả lại mục đích của cuộc đời đâu phải là làm lớn. Mai họ uốn cho hơi quăn quăn.
Nếu họ là một công giáo dân, vai trò của họ còn đại hệ nữa. Họ không khinh rẻ, phản đối, chia trí đâu. Nói tắt, đức thanh khiết càng cao quý càng nỗ lực tranh đấu với thútính để đề phòng.
Còn quên thì có kẻ sẵn sàng lắm. Vì bị gió yêu đương lôi cuốn trong các cơn mơ mộng êm đềm, bạn trai tìm đọc tiểu thuyết, thứ tiểu thuyết tâm lý, tình cảm, đượm sắc ân ái. Bạn thấy nhiều vết thương xã hội nhưng bạn không thấy cạnh đó có cả một mặt trận của hiểu lầm, nói xấu, bất công, thù hại, ác tâm, láo xược, phản loạn, vụ lợi chực hờ phá hoại chương trình của bạn.
Nhà giáo dục thay vì đàn áp lòng tự ái của bạn trai, hãy khai thác nó, chuyển cho nó nên một áp lực thành công. Có người thiếu sự giáo luyện về đức khôn ngoan, hay lấy cái tương đối làm tuyệt đối. Hãy thân mật giao tiếp họ, tham dự những cuộc uống nước chơi, những tiệc tùng của họ.
Họ chia sớt đời sống với bạn mình bằng những câu chuyện hay bằng thư từ. Lòng họ sống trong nguồn hy vọng vô biên ở phần thưởng của Đấng chí công. Ta giúp họ trừ khuyết điểm ấy rồi giáo luyện họ từ tự ái đến tự trọng để nên người có bản lĩnh.
Trong ngôn phong họ vênh vênh tỏ ra cho bạn gái thấy mình đủ tài, đủ mưu, đủ sức. Họ chỉ biết hăng say hướng về chân trời ngày mai, mà ở đó họ tin tưởng có những gì hay đẹp cần xâm chiếm. Các tật nầy hại suốt đời họ về mặt xã giao cũng như lãnh đạo.
Nhưng bạn trai chẳng những có ái tình tự bản chất thiên về xác thịt mà còn hay diễn lộ thứ ái tình nầy trong khi giao tiếp với bạn gái, kể cả kẻ mới quen biết. Nhưng để được sáng tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau. Còn nhiều trường hợp khác như lúc đau bệnh, buồn, man mác, dùng quá độ đồ kích thích v.
Tính làm cho to đòi nhiều nghị lực thì không nên tính với họ đ ành rồi. Nhiều mụn cám nổi lên. Tôi muốn nói họ được đ ào luyện sao cho đi đến chỗ ngoài miệng nam mô trong bụng bồ dao găm.
Désiré ở lại tại Pháp, Berbanotte đi làm vua ở Thụy sĩ. Ơû dưới tác giả ghi mấy dòng này: Đời bạn là đó, trong tay bạn như một mũi tên. Nói vậy không có ý bảo bạn trai lúc yêu không biết tỏ ra âu yếm.
Nhưng ai đừng tưởng lòng hy sinh ấy bao la vậy rồi tưởng bản sao, nói nặng nhẹ, bạn trai đều giúp đỡ đâu. khi viết bức thư nầy em hãy tin vững đi, một người em tôi chưa thấy mặt nhưng biết trong lý tưởng, rằng ở một chân trời nọ em có một người yêu mà thân xác cường tráng, mà trí tuệ sáng suốt, mà ý chí cường dũng, mà lương tâm trong sạch đang sửa soạn vườn lòng có mùi hoa của đức khiết trinh để rước xác hồn em xây đời hạnh phúc và hai ta sẽ cùng tạo hóa cung cấp cho nhân loại những người con tuấn tú, nên người. Khi sông lòng bạn lắng hết cặn tình bồng bột, bạn thấy đối tượng yêu của bạn có nhiều khuyết điểm.